11-03-2024

Hoe ga je in de zorg om met de Ramadan? Geestelijk Verzorger Mikail Ibis weet raad

De Ramadan is weer begonnen: de heilige vastenmaand in de Islamitische kalender. Veel senioren nemen al heel hun leven deel aan deze en andere gebruiken uit hun geloof. Mikail (42) is een dag per week Geestelijk Verzorger bij HWW zorg Rivierenbuurt. Hij neemt ons mee in hoe je deze mensen, of het nou tijdens of naast de Ramadan is, het beste kunt begeleiden. Ook, of misschien wel juist, als zij niet meer thuis wonen.

Dat Mikail iets met het Islamitische geloof wilde doen, werd al vroeg duidelijk. Na zijn schooltijd in Nederland ging hij in Turkije naar een Imam/predikers-lyceum waarna hij in Nederland Islamitische theologie en Islamitische geestelijke verzorging studeerde. “Veel jongens van mijn leeftijd hadden vroeger voetballers als idool, maar voor mij was dat mijn Imam.”

Omgaan met levensvragen
Het grootste deel van de week is Mikail actief als gemeenteambtenaar en ook is hij Geestelijk Werker bij een moskee. Op de vrijdagen komt hij naar woonzorgcentrum Rivierenbuurt, waar ongeveer één op de zes bewoners Moslim is. “Hier ga ik met hen in gesprek. Als Geestelijk Verzorger ben je bezig met de binnenkant van de mens: wat houdt hen bezig. Zo zitten veel bewoners met vragen als ‘waarom overkomt mij dit’ en ‘hoe ga ik om met deze nieuwe manier van leven’. Helemaal in de Islamitische cultuur is het gebruikelijker om thuis te blijven wonen. Ik help dan met een stukje zingeving vinden en begeleid mensen in hoe zij om kunnen gaan met hun situatie.”

Cultuursensitieve zorg: zo leren we van elkaar
Naast de bewoners helpt Mikail ook graag de medewerkers binnen het woonzorgcentrum, door hen te leren waar zij rekening mee kunnen houden bij Islamitische cliënten. “Binnenkort gaan we hier bijeenkomsten organiseren over cultuursensitieve zorg vanuit het Islamitische perspectief, zoals we dat ook al vanuit het Hindoeïsme doen. Hierdoor versterken we elkaar als collega’s. Bij moslimcliënten kun je bijvoorbeeld rekening houden met hun voorkeur voor rituele wassing of ze zodanig met de rolstoel de kamer inrijden dat zij in de juiste richting kunnen bidden. Ook leren we wat bepaalde begroetingen betekenen.”

Manieren om deel te nemen aan de Ramadan
Een andere belangrijke traditie voor Moslims is de Ramadan. “Dit houdt in dat je je tijdens deze maand onthoudt van onder andere eten en drinken tussen zonsopgang en zonsondergang. Het doel hiervan is een plicht vervullen aan Allah, maar ook het beteugelen van je ego en het bereiken van innerlijke rust en een vreedzame samenleving. We zorgen ervoor dat ook onze bewoners hieraan kunnen deelnemen, als zij dat willen”, legt Mikail uit.

“Ik ga eerst met de bewoners (en hun familie) in gesprek om te kijken wat hun wensen voor deze periode zijn en wat er voor hen mogelijk is. Als zij te maken hebben met fysieke of psychische aandoeningen, zijn er namelijk ook andere manieren om deel te nemen dan enkel het vasten, denk bijvoorbeeld aan een donatie om de armen te voeden. Willen en kunnen zij wel vasten, dan doe ik mijn best om dit bespreekbaar en mogelijk te maken binnen het zorgcentrum of anders met de omgeving van deze persoon. Een mooie uitdaging om er op deze manier voor mensen te kunnen zijn.”

Ramadan mubarak
Ook als je zelf geen Islamitische achtergrond hebt, kun je cliënten die dat wel hebben deze periode een hart onder de riem steken, legt Mikail uit. “Het hoeft maar iets heel kleins te zijn. Geef eens een extra glimlach en wens ze ‘ramadan karim’ of ‘ramadan mubarak’ toe. Ik merk dat dit de bewoners echt goed doet en dat het soms zelfs fijne herinneringen van vroeger bij ze terugbrengt en gesprekken op gang brengt. Daar heeft ieder mens behoefte aan.”

Na de Ramadan volgt Eid el Fitr (ook wel het Suikerfeest genoemd). “Ook daar gaan we hier natuurlijk bij stilstaan”, laat Mikail weten. “Alle bewoners worden uitgenodigd voor deze viering vol lekkernijen en feestelijkheid. Rivierenbuurt is een heel multiculturele locatie waar de bewoners goed met elkaar omgaan. Het is erg mooi om te zien dat dit soort gelegenheden nog weer extra verbinden.”

naar nieuwsoverzicht